Vet, vetter, vetst

Bang voor verzadigde vetten? Na het lezen van dit artikel hopelijk niet meer.

Verzadigde vetten worden ook wel ‘slechte vetten’ genoemd en worden onterecht vaak gelinkt aan verhoogde cholesterolwaarden en het risico op hart- een vaat ziekten. Low-fat is helemaal hip en wordt vaak aangeraden om af te vallen en om de gezondheid te verbeteren. Er zijn dan ook diverse low-fat producten verkrijgbaar, maar zijn deze nou wel zo gezond? En is margarine nou echt goed voor je hart?

Alle vetten even op een rijtje

Verzadigde vetten. Dit zijn dierlijke vetten en plantaardige tropische vetten zoals kokosolie en palmolie. Verzadigde vetten zijn stabiel en hierdoor hittebestendig.

Enkelvoudig onverzadigde vetten. Dit zijn plantaardige oliën, zoals olijfolie en sesamolie. Deze oliën zijn meestal vloeibaar bij kamertemperatuur, zijn redelijk stabiel en kunnen een beetje (maar liever niet) verhit worden. Gebruik wel koudgeperste oliën.

Meervoudig onverzadigde vetzuren. Dit zijn de vetzuren Omega 3, 6 en 9. Omega 3 en 6 kan het lichaam niet zelf aanmaken en halen we uit voeding.

  • Omega 3 zit in vette vis (zalm, ansjovis, sardines, haring, makreel), lijnzaadolie en walnoten.
  • Omega 6 vetzuren zitten in margarine, zonnebloemolie en maïsolie, zijn erg instabiel en kunnen niet verhit worden omdat ze bij verbranding kankerverwekkend worden. Deze oliën zijn meestal sterk bewerkt, waardoor ze toxisch zijn. Van Omega 6 krijgen we meer dan genoeg binnen. In het Westerse eetpatroon is de verhouding tussen omega 3 en 6 rond de 1:20 terwijl de gewenste ratio ongeveer 1:2 is. Dit overschot aan omega 6 wordt omgezet in arachidonzuur wat ontstekingen, hart- en vaat-, en auto-immuunziekten uitlokt.
  • Omega 9 vetzuren kan het lichaam zelf aanmaken en zit in olijfolie en avocado’s.

Transvetten. Transvetten zijn een type onverzadigde vetzuren. Het zijn kunstmatige vetten die ontstaan bij het industrieel gedeeltelijk harden van onverzadigde vetten die zeer schadelijk zijn voor je gezondheid. Transvetten worden ook gevormd uit verhitte onverzadigde vetten en zitten in margarine, bak- , braad- en frituurvet, koekjes, gebak, snacks, pakjes, zakjes en kant- en klare maaltijden.

Het belang van (verzadigde) vetten

Celwanden zijn belangrijk voor de communicatie van de cel en hebben vetten nodig om voedingsstoffen naar binnen en afvalstoffen naar buiten te laten. De verschillende vetten hebben allemaal hun eigen invloed op de celwand. Verzadigde vetten zijn nodig voor de structuur van de celwand. Omega 3 vetzuren zijn nodig voor flexibiliteit.

Transvetten daarentegen maken de celwanden rigide en te veel omega 6 vetzuren (zoals zonnebloemolie) maken celwanden juist slap en zorgen dus voor vroegtijdige veroudering.

Het eten van verkeerde vetten lokt ontstekingsreacties uit en van te weinig goede zorgt voor uiteenlopende hormonale problemen. De gezondheidsvoordelen van olijfolie en vette vis zijn al vrij bekend. In tegenstelling tot wat je vaak hoort, heeft het lichaam ook veel verzadigde vetten nodig. Verzadigde vetten zijn verantwoordelijk voor uiteenlopende functies in het lichaam. Ze zijn nodig voor de opname van mineralen en deze zijn weer nodig voor de opname van vitaminen. Je hebt ze nodig als brandstof en als bouwstof. Als brandstof voor lichamelijke en mentale energie en als bouwstof in hormonen, celwanden en je hersenen. Ook spelen verzadigde vetten een belangrijke rol in je afweersysteem en diverse orgaanfuncties. Wat ook leuk is: van goede vetten word je niet dik! Het zijn de suikers waar je dik van wordt.

Welke vetten dan wel

Het komt dus neer op verzadigde vetten, enkelvoudig onverzadigde vetten en omega 3 vetzuren. Bak in roomboter, ghee (soort geklaarde boter), kokosvet of ossenwit omdat deze niet oxideren en gebruik daarnaast (orgaan)vlees, rauwe melk, room en rauwmelkse kaas. Gebruik olijfolie over je groenten en bij koude gerechten en eet regelmatig een vet visje.

Kwaliteit

Belangrijk hierbij is dat je vetten van de beste en meest pure kwaliteit gebruikt. Dus oliën die biologisch, niet-ontgeurd en extra vierge (eerste koude persing) zijn. Bij ontgeurde kokosolie bijvoorbeeld worden vaak de soms beschimmelde afvalresten gebruikt. Deze worden vervolgens extreem verhit en ontgeurd, zodat ze nog bruikbaar zijn.

Ook bij dierlijke producten is het belangrijk dat het biologisch is en van grasgevoerde dieren komt. Mocht je voor de keuze komen te staan van grasgevoerd of biologisch, dan is grasgevoerd de betere optie. Dit is onder andere vanwege de hoeveelheid omega 3 vetzuren in gras vs. de hogere hoeveelheden van ontstekingsbevorderende omega 6 vetzuren in granen, soja en maïs. Bij het eten van vis gebruik je de wild gevangen vis, dus niet die uit kweekvijvers.

Kortom: je hoeft dus niet bang te zijn voor vetten. Goede vetten, waaronder verzadigde vetten zijn juist onmisbaar voor je gezondheid!

 

Bronnen

Campbell-McBride, N. (2007) Put your heart in your mouth. Cambridge: Medinform Publishing.

Daniel, K. Sacred Foods and Other Aphrodisiacs. 19-3-2016 van www.westonaprice.org

Mercola, J.  Low fat diet and avoidance. 19-3-2016 van www.mercola.com

Reddy, B.S., et all. Related Prevention of colon cancer by low doses of celecoxib, a cyclooxygenase inhibitor, administered in diet rich in omega-3 polyunsaturated fatty acids. Cancer Res. 2005 Sep 1;65(17):8022-7. PMID: 16140976

Yam D., Eliraz A., Berry E.M. (1996). Diet and disease – the Israeli paradox: possible dangers of a high omega-6 polyunsaturated fatty acid diet. Israel journal of medical sciences

Wil je de inspiratiemail ontvangen? En geen gezondsheidstips missen?

Een paar keer per jaar stuur ik je een mail met interessante tips voor je gezondheid.

Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Ook interessant voor jou?

Bemertherapie

Bemertherapie verbetert de doorbloeding van de kleinste bloedvaten. Een betere doorbloeding verhoogt de efficiëntie van lichaamscellen.

Sauna Detox Programma

Een ophoping van gifstoffen kan voor diverse klachten zorgen. Met dit effectieve programma onder begeleiding kun je gifstoffen (snel) ontgiften.